Τετάρτη 24 Απριλίου 2013

Δημοκρατία σε περίοδο κρίσης: Επιδέχεται εκπτώσεων;

....του Χρήστου Νάτσκου

Στη σύγχρονη εποχή, που διακατέχεται από μια σειρά κρίσεων –οικονομικών, ηθικών, πολιτισμικών και άλλων- μία είναι αυτή που φαίνεται πως με την ύπαρξη της μόνο, καταστρέφει το πολιτικό –και όχι μόνο- σύστημα όσο καμία άλλη, ενώ οι επιπτώσεις της είναι ολοφάνερες στην καθημερινή ζωή όλων, ακόμη και αυτών που δεν την αντιλαμβάνονται ή πιστεύουν πως δεν τους αφορά. Η αναφορά γίνεται για την κρίση της δημοκρατίας, ενός πολιτεύματος με μακραίωνη πορεία στο χρόνο, το οποίο ηχεί πάντοτε θετικά, κινδυνεύει, όμως, σήμερα να καταστεί συνώνυμο άκρως προβληματικών καταστάσεων και επιδέχεται –από ομάδες του πληθυσμού- έντονη αποδοκιμασία.

Η κρίση της δημοκρατίας είναι εμφανής σε παγκόσμιο επίπεδο, στις μέρες μας, και φυσικά μαστίζει και τη χώρα μας, από τη στιγμή που είναι ενταγμένη στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Το γεγονός, όμως, ότι αυτή έχει ριζώσει στην ελληνική κοινωνία δεν συνεπάγεται ότι δεν μπορεί να αποτελέσει και ένα στοιχείο του παρελθόντος, για τις μελλοντικές γενιές, οι οποίες οφείλουν να διεκδικήσουν το δικαίωμα για ένα πλήρως λειτουργικό και θεμελιωδώς δημοκρατικό πολίτευμα. Πώς, όμως, μπορεί κάτι τέτοιο να αποτελέσει από θεωρία, καθημερινή πρακτική;

Θεμελιώδης πυλώνας για την έξοδο από την κρίση της δημοκρατίας είναι η επαφή των νέων με τους πολιτικούς θεσμούς. Αυτοί, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι ηγέτες του αύριο, πρέπει να έρθουν σε επαφή με τις δημοκρατικές διαδικασίες σε μια ηλικία που είναι ακόμη «καθαροί» από πολιτικές πεποιθήσεις, ρομαντικοί και αγωνιστές, που παθιάζονται με ό,τι αγαπούν. Τότε θα πρέπει να αγαπήσουν τη δημοκρατία και κυρίως να την κατανοήσουν. Φυσικά, η πολιτικοποίηση των νέων δεν νοείται να επέλθει με τους παραδοσιακούς φορείς εκπαίδευσης, οι οποίοι όντας βασισμένοι στη στείρα αποστήθιση και υπό το διαρκή βαθμολογικό, δεν ευνοούν την κριτική ικανότητα και την ελεύθερη –και κατ’ ουσία δημοκρατική- διανόηση.

Η επαφή των νέων με τις δημοκρατικές πολιτικές διαδικασίες οφείλει να σχεδιαστεί με τρόπο που να αναδεικνύεται η ζωντάνια της δημοκρατίας και των θεσμών αυτής στη σύγχρονη ελληνική και παγκόσμια κοινωνία. Προγράμματα όπως αυτά που υλοποιούνται από μη κρατικούς φορείς αλλά και από κρατικούς (Βουλή των Εφήβων, ενδοσχολικές εκλογές στα γυμνάσια και λύκεια) είναι στραμμένα στη σωστή κατεύθυνση. Εάν, όμως, δεν ενισχυθούν και εάν δεν υπάρξει ουσιαστική προσπάθεια από το σύνολο της κοινωνίας, και ειδικότερα από την πολιτική ηγεσία, η οποία αντιλαμβάνεται εναργέστερα την κρίση που βιώνει η δημοκρατία σήμερα, δεν θα επέλθει η ταύτιση των νέων με τις διαδικασίες του –ουσιωδώς- δημοκρατικού συστήματος και η συνεπακόλουθη υποστήριξη του από αυτούς.

Η ύπαρξη φαινομένων που απειλούν την ιδέα της δημοκρατίας ή ακόμη και αμφισβητούν την ουσία της σε μια Ελλάδα που τελεί υπό καθεστώς «κρίσης» ενοχοποιεί τόσο τους πολίτες όσο και τους πολιτικούς. Εάν, όμως, αντί του συνεχούς διαμοιρασμού ευθυνών –που ποτέ δεν οδηγεί σε ουσιαστικά αποτελέσματα- αναζητηθεί η ουσιαστική επίλυση του θέματος, τότε η τρέχουσα αμφισβήτηση των θεσμών δύναται να οδηγήσει σε μια γόνιμη αναζήτηση γύρω από την ουσία της δημοκρατίας, επιφέροντας θετικά αποτελέσματα. Το εάν αυτό θα πραγματοποιηθεί θα κριθεί από εμάς, τους ίδιους τους πολίτες, που μπορεί να μην έχουμε άμεσα λόγο στο ζήτημα, είμαστε όμως αυτοί που ακριβώς λόγω της δημοκρατίας λαμβάνουμε σημαντικές αποφάσεις, συμμετέχοντας σε αυτή και τις διαδικασίες της.

*Ο Νάτσκος Χρήστος σπουδάζει Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έχει συμμετάσχει στη Βουλή των Εφήβων, ως μέλος της επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου