Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012

Για τον ανθρωπάκο του Βίλχεμ Ράιχ

...του Νίκου Βράντση

Το ρούφηξα το βιβλίο αυτό, πραγματικά. Γιατί; Γιατί ο Ράιχ μου μιλάει στον β' ενικό σα να με ξέρει. Και με ξέρει. Μου δείχνει ,περιγραφικά και ολοκληρωμένα, σημάδια του εαυτού μου, που αρνούμαι να δω στον καθρέπτη. Μοιράζεται μαζί του το δράμα της ζωής του, εμπειρίες κάποιες από τις οποίες αισθάνομαι πως τις έζησα και εγώ.

Όλοι έχουμε έναν ανθρωπάκο μέσα μας, λέει. Έναν ζηλόφθονο, κουτσομπόλη, εσωστρεφή, συντηρητικό κακό εαυτό που επικρατεί και μας εμποδίζει να προοδεύσουμε, να μεγαλουργήσουμε. Όλοι έχουμε συναντήσει έναν ανθρωπάκο που μας έχει συκοφαντήσει, φθονήσει και λοιδορήσει άδικα.

Ένα δριμύ κατηγορώ είναι το "Άκου ανθρωπάκο" απέναντι σε όλα όσα μας κρατούν δεμένους στην οπισθοδρόμηση. Απέναντι στα πάθη. Ο Ράιχ μας προσφέρει μια ψυχανάλυση για να ταυτιστούμε αφ' ενός και να διορθωθούμε αφ' ετέρου. Μια ψυχανάλυση που όταν τελειώνει αναρωτιέσαι.. " Και τώρα; Μπορεί ένα βιβλίο να σε αλλάξει;" Μα αν δε μπορεί ένα βιβλίο, μια κατάθεση ψυχής, δε μπορεί κανείς και τίποτα.

Ο Βίλχεμ Ράιχ καταγγέλλει τους ανθρώπους που χλευάζουν και κατηγορούν όσα δεν καταλαβαίνουν, που ακολουθούν πιστά προφήτες με λάθος κριτήρια και δίχως να κατανοούν το μήνυμά τους, που βουτηγμένοι στη δύναμη της συνήθειας συκοφαντούν το ευγενές, τιμωρούν σκληρά τους πραγματικούς τους ευεργέτες, χειραγωγούνται εύκολα από την αγέλη και τον τύπο γιατί τους λείπει η κρίση, επιβραβεύουν τους ιδιοτελείς δημαγωγούς που σπέρνουν βολικά ψέμματα για να δρέψουν εξουσία και ισχύ. 

Καταγγέλλει επίσης τη ματαιοδοξία και την κενότητα του ανθρώπου, την άγνοια του. 
Προσπαθεί να συρρικνώσει τον ανθρωπάκο μέσα του και μέσα μας και να μας δείξει τον δρόμο του φασισμού που πολλές φορές ασυναίσθητα ακολουθούμε. 

Είναι ελιτίστικος ο τρόπος που γράφει. Μα έτσι τον έχουν αναγκάσει να γράψει οι εμπειρίες του, η πίκρα του και το ύφος του. Και σε λυτρώνει στο τέλος, με μια γενναιόδωρη ελπίδα. Προμηνύει ένα καλό μέλλον, από τη στιγμή που θα καταφέρουμε να υποτάξουμε τα πάθη και τα ένστικτα του συντηρητικού ανθρωπάκου. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου