....του Χρήστου Παπά
Βάι βάι βάι! Τυφώνες γεγονότων παρέσυραν στέγη, μνήμη και ενίοτε και ευθύνη. Συνδυασμός ακραίων φαινομένων, καιρικών, κοινωνικών, ιστορικών, ψυχολογικών και συναισθηματικών έλαβε χώρα, καθώς, βέβαια, και η προσπάθεια να ολοκληρωθεί και να πραγματωθεί το «μεγάλο προτσές». Το οποίο βήμα-βήμα γίνεται πραγματικότητα.
Τα πράματα λοιπόν, βρίσκονται σε ένα στάτους κβο προσωπικού μαραθωνίου, κοινωνικού ταράκουλου, πολιτικού και διεθνούς τρόμου.
Είναι αυτό που έλεγε και ο αείμνηστος Τσαρούχης, ότι "στην Ελλάδα σ’ένα υπέροχο ντεκόρ γίνεται μια άθλια παράσταση", τώρα εν μέσω και διεθνών μπαταρισμάτων κρεσεντάρει.
Τα πράγματα στην κοινωνία μου φαίνεται ότι στροβιλίζονται ακατάπαυστα. Σαν μια πελώρια προπέλα που αναστατώνει τα λιμνάζοντα ύδατα. Γιατί; Γιατί -δανείζομαι κείμενο το οποίο κακομεταχειρίζομαι και λίγο για τις ανάγκες του άρθρου. Ας με συγχωρέσει ο πνευματικός ιδιοκτήτης του αποσπάσματος-: «Η Μεταπολίτευση πέθανε. Στεκόμαστε, ένας ολόκληρος λαός, αμήχανοι γύρω από το πτώμα, περιμένοντας. Καμία εκλογική αναμέτρηση όμως, καμία 6η Μαΐου, καμία 17 Ιουνίου, ούτε οποιαδήποτε άλλη ημερομηνία θα μας οδηγήσει σε έναν δρόμο ελπίδας και αισιοδοξίας, αν δεν κάνουμε εμείς κάτι. Και όχι μόνο αυτό, αλλά, αν δεν βγει σύντομα η ελληνική κοινωνία από το λήθαργό της, θα την αποτελειώσουν τα ζόμπι της πεθαμένης Μεταπολίτευσης.»
Όπως θα ξέρετε ήδη, η 6η Μαΐου, μπορεί να άλλαξε τα ποσοστά των κομμάτων σε σχέση με την 4η Οκτώβρη του 2009, αλλά στην ουσία, δεν έλυσε κανένα πρόβλημα. Αντιθέτως, δημιούργησε περισσότερα προβλήματα. Για όλους.
Γιατί δημιούργησε μια «ισορροπία στασιμότητας». Ένα διπολικό σύστημα με δεμένα χέρια που παρασύρεται από την παλίρροια των εξελίξεων, αντί να τις διαμορφώνει. Ένα σύστημα που το ένα κομμάτι του εκφράζει το παλιό, το πεπατημένο, το «ασφαλές». Και ένα άλλο πιο ριζοσπαστικό κομμάτι το οποίο ναι μεν εκφράζει μια αλλαγή και δίνει ενέσεις ελπίδας σε μια αγκομαχούσα κοινωνία, αλλά στην ουσία βαδίζει στην αβεβαιότητα και σε «Terra incognita». Και έτσι τρέχει και χάνεται ο ταύρος (Μινώταυρος κατά τον Βαρουφάκη) χωρίς ποτέ να καταφέρουμε να τον πιάσουμε από τα κέρατα.
Τα αποτελέσματα των εκλογών της 6ης Μαΐου είναι λίγο πολύ γνωστά. Υπενθυμίζω τα ποσοστά των κομμάτων τα οποία εισήλθαν στο Κοινοβούλιο:
Ν.Δ. / 18,85% ( -14,62% αλλά 17 έδρες περισσότερες! Το γνωστό και μη εξαιρετέο μπόνους των 50 εδρών)
ΣΥ.ΡΙΖ.Α / 16,78% ( +12,18%)
ΠΑ.ΣΟ.Κ. / 13,18% ( -30,74%)
Ανεξάρτητοι Έλληνες / 10,60%
ΚΚΕ / 8,48% ( +0,94)
Χρυσή Αυγή / 6,97% ( +6,68%!!!)
Δημοκρατική Αριστερά / 6,11%
Μπαίνοντας στην ανάλυση του συγκεκριμένου εκλογικού αποτελέσματος ξεκινάμε από το σημαντικότερο στοιχείο του, που είναι η συντριβή του δικομματισμού. Αν και όλοι περίμεναν μια σαφή πτώση των δύο κομμάτων, κάτω από το επίπεδο του 50%, το τελικό αποτέλεσμα ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες. Σαφώς προκάλεσε σοκ στα κόμματα εξουσίας και δυσκολεύει εξαιρετικά τις όποιες απόπειρες πολιτικής διαχείρισης, προς την κατεύθυνση της συνέχισης της ασκούμενης πολιτικής
(Η οποία πολιτική -η λέξη ύβρις είναι μικρή για να εκφράσει το τεκταινόμενο- είναι μια προδιαγραμμένη πορεία κατά κρημνών, έτσι όπως βαίνουν τα πράγματα στους οικονομικούς δείκτες, αλλά πρωτίστως, στη κοινωνία. Τα μεγάλα ζητήματα της ζωής και της πολιτικής άλλωστε δεν απαντώνται μόνο με αριθμούς και στατιστικά δεδομένα. Απαντώνται κυρίως με αυτό που μας λείπει σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά, την πολιτική δράση και το όραμα.)
Με τις εκλογές της 6ης Μάη φτάσαμε στο πολιτικό όριο της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής. Η μέχρι τώρα οικονομική κρίση μετατράπηκε και σε πολιτική κρίση με τη μετάβαση του πολιτικού συστήματος σε κατάσταση αστάθειας. Η εκλογική αυτή αναμέτρηση σηματοδοτεί το πέρασμα σε μια νέα περίοδο πολιτικής αποσταθεροποίησης άγνωστης διάρκειας, αλλά και έκβασης.
Το πρόβλημα το ξέρουμε. Τα πολιτικά εργαλεία (κόμματα) που έχουμε για τη λύση του, επίσης. Το δράμα είναι ότι πρόκειται για δυο αναντίστοιχες καταστάσεις: τα διαθέσιμα εργαλεία είναι παντελώς ακατάλληλα και ανίκανα να μας βοηθήσουν για να λύσουμε το πρόβλημα.
Το πρόβλημα της Ελλάδας λοιπόν, δεν είναι μόνο οικονομικό αλλά πλέον και πολιτικό. Το πρόβλημα της μεταπολιτευτικής Ελλάδας είναι ότι, αντί για πολιτικούς, δημιούργησε κοτζαμπάσηδες. Όσο δανείζονταν λεφτά για να έχουν και να μοιράζουν, κανένας δεν μίλαγε, αλλά τώρα που έχουν στεγνώσει, όλοι καταλαβαίνουν ότι αυτοί που έχουν εκλεγεί ώστε να ηγηθούν της Ελλάδας δεν είναι ικανοί να οργανώσουν ούτε μεθύσι σε ταβέρνα!
Η αλήθεια είναι πώς αλλαγές που δεν μπορούσαμε να κάνουμε σε δύο δεκαετίες, δεν θα τις κάναμε εύκολα σε δύο χρόνια. Έτσι είναι η κοινωνία μας, ηλικιωμένη, αρκετά βολεμένη, χωρίς δυναμισμό. Έτσι είναι και το πολιτικό σύστημα που την εκπροσωπεί. Εύκολο ήταν να ακυρώσει τον εαυτό του; Τώρα όμως το πολιτικό σύστημα που τόσο κατηγορήσαμε, πετάει πάλι το μπαλάκι σε μας. Και κανείς δεν μπορεί να πει πια «δεν μας λένε την αλήθεια», δεν ήξερα. Έχουν ειπωθεί όλα αυτά τα χρόνια. Όποιος θέλει, ξέρει.
Ας αντιμετωπίσουμε λοιπόν την κρίση ως ευκαιρία για να ασχοληθούμε επιτέλους με την ουσία της πολιτικής.
Για να ανακτήσουμε την εθνική μας αυτοπεποίθηση και το χαμένο κύρος της χώρας, πρέπει να ξαναπιστέψουμε στη δύναμη της πολιτικής. Από τη στιγμή που ο αυτόματος πιλότος της ελεύθερης αγοράς έφερε τον κόσμο στο χείλος του γκρεμού, η πολιτική επιστρέφει de facto στο προσκήνιο.
Είναι αδιανόητο μπροστά στη λαίλαπα της μεγαλύτερης πιστωτικής, οικονομικής, δημοσιονομικής, συναλλαγματικής και κοινωνικής κρίσης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα οι πολιτικοί ηγέτες και οι ιθύνοντες της οικονομικής πολιτικής της χώρας, αλλά και της Ευρώπης, να παρακολουθούν τα τεκταινόμενα αδύναμοι, άβουλοι και μοιραίοι και απλώς να προσεύχονται ο Θεός να βάλει το - αόρατο - χέρι του!
Στην Ελλάδα, αυτή η πολιτική αβουλία έχει καταστεί δυνατή επειδή μια μερίδα της κοινωνίας, λόγω της απογοήτευσης και της οργής, λειτουργεί με διάθεση αναχωρητισμού, με διάθεση αποσύνδεσης από το συνολικό πλέγμα της καταθλιπτικής πολιτικής και από τις θεσμικές τελετουργίες της αντιπροσωπευτικής διακυβέρνησης. Λόγου χάρη, η αλματώδης αύξηση της εκλογικής αποχής είναι ένα εμφανές σύμπτωμα αυτής της τάσης.
Οι λεγόμενες «απολιτίκ μάζες» της ελληνικής κοινωνίας η οποία μοιάζει περισσότερο με την κοιμωμένη του Χαλεπά, παρά με κοινωνία. Αυτή η κοιμωμένη του Χαλεπά, σε χαλεπούς καιρούς κοιμάται τον ύπνο δικαίου και αδίκου. Ο καθείς να κοιτάζει τη δουλειά του και να κάθεται στ΄αυγά του είναι το δόγμα που επικυριαρχεί. Αυτή η στάση κυοφορεί το αυγό του φιδιού. Αν και τα φίδια είναι αθώα.
Η στάση του κοινού, ενίοτε κενού, πότε-πότε με τρομάζει. Δεν μπορεί η κοινωνία να πορεύεται σε υπνοβασία με μαμούχαλους ζαμανφουτιστές και γραψαρχιδιστές πολίτες. Μου κάνει εντύπωση. Τα άτομα, μέσα στα συμβαινόμενα και το κρεσέντο των καταστροφών βάζουν την ουρά στα σκέλια, κάθονται στ‘αυγά τους, βολεύονται στο υπάρχον και μούγκα στη στρούγκα.
Αυτό που με θυμώνει είναι η διαιώνιση του ίδιου αναποτελεσματικού σκεπτικού όλα να γίνονται στην ελίτ και ο λαός εκτός νυμφώνος.
Σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται σφόδρα για την κατάσταση. Που διαδηλώνουν, που αντιτίθενται, που αντιπροτείνουν. Μειοψηφίες που αντιδρούν στα τεκταινόμενα. Ιδίως η νεολαία. Όμως παραμένει μια αντίδραση. Είναι ενστικτώδης, αυθεντική, αλλά ανεπαρκής.
Απαιτείται χρήσιμη δράση. Τις επιθετικές ενορμήσεις μας έχουμε τη δυνατότητα να τις μετουσιώνουμε σε δημιουργία και καινοτομία, σε ανακαλύψεις και σε θετική υπέρβαση του παλιού.
Η αντίδραση λοιπόν είναι θεμιτή πολιτική πράξη εφόσον τηρούνται οι βασικές προϋποθέσεις για την έκφραση έντονης κοινωνικής διαμαρτυρίας, ως έσχατη και επείγουσα αντίδραση απέναντι σε πολιτική επιλογή αμφισβητήσιμη για σοβαρούς και ουσιαστικούς λόγους. Είναι η θέληση των νέων να δημιουργήσουν έναν νέο κόσμο και εκφράζει ορμή για ζωή, κοινωνική ανανέωση. Είναι συνεπώς μια θετική δύναμη.
Χρειαζόμαστε ένα New Deal, που θα αναδιανέμει δίκαια τα βάρη και θα διασφαλίζει την ισότητα και την αλληλεγγύη σε βάθος χρόνου. Όχι θεραπείες σόκ. Η ευθύνη απέναντι στις μελλοντικές γενεές έχει εξατμιστεί στην πολιτική. Άλλωστε οι γενιές που κυρίως θα κληθούν να «πληρώσουν τα σπασμένα» δεν έχουν αυτή τη στιγμή ισχυρή φωνή, ένα μεγάλο μέρος τους ούτε καν ψήφο, και κυρίως είναι παιδιά ή πολύ νέοι για να ανησυχούν για τέτοιου όγκου και χρονικής δυναμικής προβλήματα.
Πρέπει να καταφέρουμε να διαψεύσουμε τον Ντοστογιέφσκι, ο οποίος βάζει τον Μεγάλο Ιεροεξεταστή στους “Αδελφούς Καραμαζόφ” να λέει ότι αυτό που οι άνθρωποι φοβούνται περισσότερο απ’όλα είναι η ελευθερία της επιλογής. Δηλαδή θέλουν κάποιος άλλος – μια Εκκλησία, ένα κράτος ή ένα κόμμα – να τους απαλλάξει από την ευθύνη της επιλογής.
Η μοιρολατρική προσμονή επομένως δεν μας ταιριάζει. Οφείλουμε λοιπόν όλοι να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να πράξουμε το καθήκον που επιβάλλουν οι περιστάσεις. Πρωτίστως οι διαχειριστές του πολιτικού συστήματος και οι φιλόδοξοι διάδοχοί τους έχουν χρέος να σοβαρευτούν και να αναλάβουν τώρα τις ευθύνες τους για να σταματήσουν τη ματαιόδοξη αλλά προπάντων καταστροφική προοπτική. Ο χρόνος έχει παρέλθει και τυχόν καθυστερήσεις ενδέχεται να καταστούν μοιραίες για το μέλλον. Όσοι νομίζουν ότι μπορούν να δραπετεύσουν από τις ευθύνες τους πλανώνται. Όλα εδώ πληρώνονται, και μάλιστα τοις μετρητοίς.
Και επειδή, επαναλαμβάνομαι, το πρόβλημα είναι πολιτικό, χρειάζεται μόνο πολιτικές λύσεις. Και τέτοιες μπορούν να δώσουν όχι οι πολιτικοί αλλά οι πολίτες. Οι πολιτικοί είναι σαν τους εμπόρους στην ελεύθερη οικονομία: κοιτάνε να δουν τι θέλει η αγορά και όταν καταλάβουν ότι υπάρχει ζήτηση, δεν έχουν κανένα πρόβλημα να το προσφέρουν. Οι πολίτες, όμως, είναι υπεύθυνοι να στέλνουν καθαρά μηνύματα σχετικά με το τι ζητάνε. Ζητείται σοβαρότητα λοιπόν. Άντε και καλό βόλι.
Υ.Γ. Αυτά προς το παρόν γιατί μου παραπονέθηκαν γνωστοί και άγνωστοι ότι γράφω στη χάση και στη φέξη. Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά ομολογώ ότι μαζεύεται μεν το υλικό, αλλά οι δραστηριότητές μου είναι ποικίλες και σκόρπιες, οπότε ανταποκρίνομαι στο ρυθμό της ψυχοβιολογικής μου επικράτειας, διότι αν εκβιάσω καταστάσεις θα φάω το μπούμερανγκ, και ήδη το σκάφος μπάζει νερά. Καλό καλοκαίρι, δεν μπορώ να υποσχεθώ ότι θα έχετε νέα μου σύντομα.
Χαλάλι, ας μην έχουμε νέα σύντομα! Καλό καλοκαίρι (το κείμενο όπως βλέπεις ασχολίαστο το αφήνω) :)))
ΑπάντησηΔιαγραφή