....του Χαράλαμπου Μηνασίδη
Αυτό που με μεγάλη βεβαιότητα αποδεικνύουν οι εκλογές είναι πως η νίκη της ΝΔ είναι πύρρεια. Επιτεύχθηκε με πρωτοφανή τρομοκράτηση του εκλογικού σώματος και πρωτοφανείς παρεμβάσεις από το εξωτερικό. Επιπλέον είναι φανερό από τα αποτελέσματα πως αυτή η εκστρατεία τρομοκράτησης δεν ήταν τόσο πετυχημένη. Η διαφορά είναι μικρή και η ΝΔ επέλεξε να πολώσει σε "εμφυλιακό" βαθμό το εκλογικό σώμα που καθιστά την επόμενη μέρα ιδιαίτερα δύσκολη για αυτήν. Επίσης οι παραγωγικές ηλικίες κάτω των 50 της γύρισαν την πλάτη σε μεγάλο βαθμό, κάτι που σημαίνει πως βγήκε κερδισμένη κυρίως από τους παραδοσιακούς της ψηφοφόρους. Αν καταφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ να διατηρήσει τους ψηφοφόρους από τις παραγωγικές ηλικίες θα είναι μια μεγάλη παρακαταθήκη για τις επόμενες εκλογές και όχι μόνο. Η ΝΔ μπορεί να τους αποσπάσει από αυτόν μόνο αν κάνει τρομερές αλλαγές στο οικονομικό της πρόγραμμα και εγκαταλείψει την πολιτική της λιτότητας που βαθαίνει την ύφεση. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να εγκαταλείψει τη βασική ιδέα του μνημονίου, αλλά και να προκαλέσει έναν εμφύλιο στις τάξεις της από τις φατρίες που δημιουργούνται μεταξύ αυτών που είναι υπέρ της ενίσχυσης της λιτότητας και όσων θέλουν χαλάρωση της. Όμως τέτοιες αλλαγές δεν πρόκειται να γίνουν μιας και ο Σαμαράς δε φαίνεται να προχωρά σε επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου και δε φαίνεται να πίστεψε και ποτέ σε μία τέτοια.
Ακολουθώντας αυτή την πολιτική ο μόνος κερδισμένος θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ που όχι μόνο θα διατηρήσει αυτούς που τον ψήφισαν, αλλά θα αποκτήσει και νέους ψηφοφόρους στις επόμενες εκλογές που μπορεί να έρθουν αρκετά σύντομα. Η αξιωματική αντιπολίτευση θα του δώσει χρόνο και χώρο, χρόνο και χώρο που δε θα έχει η κυβέρνηση. Εξάλλου η ενίσχυση των τάξεων του και οι συμμαχίες του δείχνουν ακριβώς το στόχο του να κυβερνήσει. Αν συνέβαινε το αντίθετο όπως τον κατηγορούν πολλοί θα προσπαθούσε να παραμείνει όσο το δυνατόν «καθαρότερος ιδεολογικά», όπως ακριβώς διατείνεται πως κάνει το ΚΚΕ. Επιπλέον η εκπόρθηση περιοχών της περιφέρειας αποδεικνύει το γεγονός πως πλέον έχει διευρύνει το ακροατήριο του. Ο αγώνας του θα είναι να επεκτείνει την επιρροή του στην περιφέρεια και για να το πετύχει αυτό πρέπει να εμπλουτίσει τον πολιτικό του λόγο ώστε να διατηρήσει και να πολλαπλασιάσει τους εκεί ψηφοφόρους του.
Αντίθετα το ΠΑΣΟΚ φαίνεται πως επιβίωσε των πρόσφατων εκλογών χάρη στους παραδοσιακούς ψηφοφόρους του. Παρόλα αυτά, για να επανέλθει στην πολιτική σκηνή θα πρέπει να βρει μια ταυτότητα, αλλιώς θα διαλυθεί και τα μέλη του θα ενταχθούν σε κόμματα που πραγματικά τους πρεσβεύουν ιδεολογικά. Όσον αφορά το ΚΚΕ ελπίζω να αποφασίσουν να κάνουν αυτοκριτική για την εκλογική τους πορεία σύντομα και όχι μετά από δεκαετίες όπως συνηθίζουν. Αυτό σίγουρα θα οδηγήσει σε αλλαγές στη ΚΕ και στην ηγεσία του. Άλλωστε, παραδοσιακοί ψηφοφόροι του ΚΚΕ στράφηκαν στο ΣΥΡΙΖΑ και εδώ και καιρό έχουν αρχίσει οι ενδοκομματικές μουρμούρες. Η ΔΗΜΑΡ αποτέλεσε έκπληξη για εμένα προσωπικά γιατί ανέμενα πτώση στα ποσοστά της. Παρόλα αυτά, φαίνεται πως κατάφερε να διατηρήσει και να αυξήσει τους ψηφοφόρους της, χάρη κυρίως στην προσωπικότητα του επικεφαλή της. Μάλιστα θα βγει περαιτέρω κερδισμένη όταν με τη νέα κυβέρνηση - όπως φαίνεται - του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, όλο και περισσότεροι απογοητευμένοι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ θα αναζητήσουν αλλού στέγη.
Τέλος, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες συνέχισαν να αποτελούν το καταφύγιο των δεξιών ψηφοφόρων που εναντιώνονται στη λιτότητα και δε θέλουν να στραφούν στην αριστερά. Μπορεί να είδαν τα ποσοστά τους να μειώνονται εξαιτίας της πόλωσης που δημιουργήθηκε τον τελευταίο μήνα, αλλά αν θέλουν να τα διατηρήσουν θα πρέπει να εξελιχθούν σε κάτι περισσότερο από ένα κόμμα διαμαρτυρίας. Αυτό που μπορεί να εξαχθεί ως συμπέρασμα από τις επιλογές των ελλήνων ψηφοφόρων για τα παραπάνω κόμματα είναι η ανάγκη τους να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην Ελλάδα τα δύο τελευταία χρόνια και όχι στο θυμικό τους. Δεν μπορεί να κατηγορείται το μεγαλύτερο τμήμα του εκλογικού σώματος επειδή δεν πριμοδότησε τη φιλελεύθερη πολιτική του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και την αποτυχία τους να διαχειριστούν την κρίση που αναστάτωσε σε τόσο μεγάλο βαθμό τη ζωή των ελλήνων πολιτών. Δεν υπάρχουν φυσικές σταθερές στην πολιτική.
Όσον αφορά τη Χρυσή Αυγή θα ήθελα να τονίσω πως συνεχίζω να μην θεωρώ όλους τους ψηφοφόρους της φασίστες, αλλά ήταν έκπληξη για εμένα η διατήρηση των ποσοστών της. Ιδιαίτερα τα μεγάλα ποσοστά της στην περιφέρεια φαίνονται ακατανόητα με την πρώτη ματιά. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους δουλεύουν με αλλοδαπούς σε καθημερινή ή εποχική βάση, στηρίζουν τα εισοδήματα τους και στην εργασία αυτών των ανθρώπων και δεν έρχονται σε επαφή με τους αλλοδαπούς που στοιβάζονται στην Αθήνα ή την Πάτρα. Παρόλα αυτά η τρομολαγνεία των τελευταίων χρόνων φαίνεται να μεταλαμπάδευσε τις φοβίες των μεγάλων αστικών κέντρων στην περιφέρεια και μαζί τους την προπαγάνδα της Χρυσής Αυγής. Σίγουρα ο ελληνικός εθνικισμός όπως εκφραζόταν τις δεκαετίες πριν το ’74 και παλιότερα είχε αγκαλιαστεί από τη ΝΔ και νομιμοποιηθεί από τον ΛΑΟΣ βρήκε πρόσφορο έδαφος στη Χρυσή Αυγή και την εξέθρεψε. Πολλοί ήταν οι Έλληνες που βρήκαν κάτι κοινό με αυτόν τον επιθετικό εθνικισμό, άλλωστε πολλοί ήταν εκείνοι που ποτέ δεν αγκάλιασαν τη δημοκρατία και ποτέ δεν προσπάθησε κι αυτή να τους αγκαλιάσει. Αλλά το μεγάλο δυστύχημα είναι πως πολλοί συμπολίτες μας πλέον θεωρούν τη βία ως τη μόνη λύση για τα προβλήματα τους. Όπως έγραψε το 1943 ο αμερικάνος διπλωμάτης Μπάρτον Μπέρρυ «ο φασισμός ήταν κατά μεγάλο βαθμό μια δραστική προσπάθεια να αντιμετωπιστεί επιτυχώς η αποδιοργάνωση που μεγεθύνεται σε κάθε φάση της ανθρώπινης ζωής, όθεν από το χαρακτήρα του είναι μια υποκατάστατη θρησκεία». Πλέον για το 7% του εκλογικού σώματος η βία εναντίον των "άλλων", είτε είναι αλλοδαποί είτε Έλληνες δεν είναι μόνο νομιμοποιημένη, αλλά έχει μετεξελιχθεί σε αναγκαία, ίσως ακόμα και σε τρόπο ζωής και θρησκεία για κάποιους. Έγινε το μέσο για να τερματίσουν την «αποδιοργάνωση» της ζωής τους. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως η Χρυσή Αυγή τους υπόσχεται τάξη και ακολουθεί έναν ιδεολογικό και όχι οικονομιστικό λόγο, όπως τα υπόλοιπα κόμματα. Λόγο που είναι τόσο απλοϊκός ώστε να μπορεί να τον καταλάβει το τμήμα εκείνο της ελληνικής κοινωνίας που δεν είχε ποτέ καλές σχέσεις με τον ορθολογισμό. Βέβαια η φασιστική βία και η ακροδεξία ρητορική του Σαμαρά θα πολώσουν ακόμα περισσότερο τη χώρα η οποία ίσως αρχίσει να θυμίζει Δημοκρατία της Βαϊμάρης, αν και για να πω την αλήθεια η αντίδραση του αντιεξουαστικού χώρου στην ακροδεξία ήταν ιδιαίτερα υποτονική ή λανθασμένη τους τελευταίους μήνες. Από την άλλη τα ελληνικά ΜΜΕ προτίμησαν να «αποκλείσουν» την ακροδεξία όταν ήταν αναγκαίο να την αποκαλύψουν και να την αποδομήσουν. Βέβαια ήταν τα ίδια τα ιδιωτικά ΜΜΕ που σε μεγάλο βαθμό την εξέθρεψαν από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τα στερεότυπα τους γύρω από τους αλλοδαπούς. Ουσιαστικά είναι και δικό τους παιδί. Τέλος, προκαλεί απορία το γεγονός αν οι έλληνες δημοσιογράφοι είναι σε θέση να αποδομήσουν το φασιστικό φαινόμενο στην Ελλάδα. Όχι γιατί κάποιοι από αυτούς μπορεί να το βλέπουν με συμπάθεια ή να αναγκάζονται να μην ασχοληθούν μαζί του, αλλά αν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις για να το χειριστούν. Το ίδιο ερώτημα μπορεί να τεθεί και για τους έλληνες πολιτικούς, αριστερούς και δεξιούς, αλλά και τους διανοούμενους.
Η αυριανή μέρα προβλέπεται δύσκολη και αβέβαιη. Το ΠΑΣΟΚ συνεχίζει την τακτική των προηγούμενων εκλογών όπου επιζητούσε μαζί με τη ΝΔ την κατάργηση της αντιπολίτευσης! Η «κυβέρνηση συνευθύνης» είναι για το ΠΑΣΟΚ μια μάχη επιβίωσης από τη στιγμή που θα έριχνε τα ποσοστά των κομμάτων που αδειάζουν τις δεξαμενές των ψηφοφόρων του. Βέβαια κανένας στο ΣΥΡΙΖΑ ή τη ΔΗΜΑΡ δε θα δεχόταν να συμμετάσχει σε μία τέτοια κυβέρνηση. Άλλωστε πως θα κυβερνούσαν τέσσερα κόμματα που προκρίνουν διαφορετικά οικονομικά μοντέλα!; Αυτό είναι απλά ένα πυροτέχνημα στη μάχη των εντυπώσεων που προσπαθεί να κερδίσει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Το παιχνίδι έχει απομακρυνθεί από την πολιτική εδώ και καιρό και πλέον είναι μόνο ζήτημα επικοινωνίας. Είναι πολύ πιθανό επίσης να ξαναδούμε τεχνοκράτη πρωθυπουργό. Το ΠΑΣΟΚ ίσως παζαρέψει αρκετά τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση, ώστε να μη δώσει πλήρη ελευθερία κινήσεων στη ΝΔ. Θα προτιμήσει να την ελέγχει στενά, γιατί θα κριθεί και το δικό του μέλλον και ίσως η επιβίωση του.
Από την άλλη η ΝΔ διάλεξε να «εκστρατεύσει» προεκλογικά με το δίλημμα ευρώ ή δραχμή. Το ζήτημα είναι ότι τους τελευταίους μήνες έχει προκληθεί ένας έντονος διάλογος γύρω από την επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή ή την παραμονή της στο ευρώ. Πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι έχουν επεξεργαστεί τέτοια σενάρια και στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες. Μπορεί οι Ευρωπαίοι να φοβόντουσαν τον ΣΥΡΙΖΑ αν γινόταν κυβέρνηση λόγω του γεγονότος πως δε θα μπορούσαν να ελέγξουν τις ενέργειες του, αλλά αν όντως τους συμφέρει η επιστροφή στη δραχμή αυτό δε θα τους εμποδίσει να το ζητήσουν και από τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει. Με την επικοινωνιακή στρατηγική της η ΝΔ μπορεί να προκάλεσε ηθελημένα ή αθέλητα την απόφαση για οριστική έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, ιδιαίτερα αν η ύφεση συνεχιστεί. Επομένως το ψευδο-δίλημμα που τέθηκε μπορεί να τεθεί πραγματικά πλέον.
Αν η ΝΔ δεν καταφέρει να βελτιώσει την οικονομική κατάσταση των Ελλήνων και τους απογοητεύσει για άλλη μια φορά τότε θα είναι η σειρά του ΣΥΡΙΖΑ να κυβερνήσει. Και τότε όση κι αν είναι η προπαγάνδα εναντίον του δε θα καταφέρει να τον αποτρέψει από το να καταλάβει την πρώτη θέση. Έως τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσει το χρόνο και το χώρο σε τέτοιο βαθμό ώστε να διατηρήσει τις δυνάμεις του, να επεξεργαστεί ακόμα καλύτερα τις θέσεις του και να ωριμάσει ώστε να γίνει ένα πραγματικό κόμμα εξουσίας.
ΥΓ: Αυτές και κυρίως οι προηγούμενες εκλογές είχαν ένα παράδοξο. Ίσως για πρώτη φορά πρώην ψηφοφόροι του δικομματισμού που ανήκουν στις παραγωγικές ηλικίες όντας αναποφάσιστοι στο τι να ψηφίσουν στράφηκαν στα παιδιά τους για καθοδήγηση! Είναι βέβαιο πως η εκλογική συμπεριφορά των εκλογών του 2012 θα παραγάγει ενδιαφέρουσες πολιτικές μελέτες.
Ακολουθώντας αυτή την πολιτική ο μόνος κερδισμένος θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ που όχι μόνο θα διατηρήσει αυτούς που τον ψήφισαν, αλλά θα αποκτήσει και νέους ψηφοφόρους στις επόμενες εκλογές που μπορεί να έρθουν αρκετά σύντομα. Η αξιωματική αντιπολίτευση θα του δώσει χρόνο και χώρο, χρόνο και χώρο που δε θα έχει η κυβέρνηση. Εξάλλου η ενίσχυση των τάξεων του και οι συμμαχίες του δείχνουν ακριβώς το στόχο του να κυβερνήσει. Αν συνέβαινε το αντίθετο όπως τον κατηγορούν πολλοί θα προσπαθούσε να παραμείνει όσο το δυνατόν «καθαρότερος ιδεολογικά», όπως ακριβώς διατείνεται πως κάνει το ΚΚΕ. Επιπλέον η εκπόρθηση περιοχών της περιφέρειας αποδεικνύει το γεγονός πως πλέον έχει διευρύνει το ακροατήριο του. Ο αγώνας του θα είναι να επεκτείνει την επιρροή του στην περιφέρεια και για να το πετύχει αυτό πρέπει να εμπλουτίσει τον πολιτικό του λόγο ώστε να διατηρήσει και να πολλαπλασιάσει τους εκεί ψηφοφόρους του.
Αντίθετα το ΠΑΣΟΚ φαίνεται πως επιβίωσε των πρόσφατων εκλογών χάρη στους παραδοσιακούς ψηφοφόρους του. Παρόλα αυτά, για να επανέλθει στην πολιτική σκηνή θα πρέπει να βρει μια ταυτότητα, αλλιώς θα διαλυθεί και τα μέλη του θα ενταχθούν σε κόμματα που πραγματικά τους πρεσβεύουν ιδεολογικά. Όσον αφορά το ΚΚΕ ελπίζω να αποφασίσουν να κάνουν αυτοκριτική για την εκλογική τους πορεία σύντομα και όχι μετά από δεκαετίες όπως συνηθίζουν. Αυτό σίγουρα θα οδηγήσει σε αλλαγές στη ΚΕ και στην ηγεσία του. Άλλωστε, παραδοσιακοί ψηφοφόροι του ΚΚΕ στράφηκαν στο ΣΥΡΙΖΑ και εδώ και καιρό έχουν αρχίσει οι ενδοκομματικές μουρμούρες. Η ΔΗΜΑΡ αποτέλεσε έκπληξη για εμένα προσωπικά γιατί ανέμενα πτώση στα ποσοστά της. Παρόλα αυτά, φαίνεται πως κατάφερε να διατηρήσει και να αυξήσει τους ψηφοφόρους της, χάρη κυρίως στην προσωπικότητα του επικεφαλή της. Μάλιστα θα βγει περαιτέρω κερδισμένη όταν με τη νέα κυβέρνηση - όπως φαίνεται - του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, όλο και περισσότεροι απογοητευμένοι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ θα αναζητήσουν αλλού στέγη.
Τέλος, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες συνέχισαν να αποτελούν το καταφύγιο των δεξιών ψηφοφόρων που εναντιώνονται στη λιτότητα και δε θέλουν να στραφούν στην αριστερά. Μπορεί να είδαν τα ποσοστά τους να μειώνονται εξαιτίας της πόλωσης που δημιουργήθηκε τον τελευταίο μήνα, αλλά αν θέλουν να τα διατηρήσουν θα πρέπει να εξελιχθούν σε κάτι περισσότερο από ένα κόμμα διαμαρτυρίας. Αυτό που μπορεί να εξαχθεί ως συμπέρασμα από τις επιλογές των ελλήνων ψηφοφόρων για τα παραπάνω κόμματα είναι η ανάγκη τους να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην Ελλάδα τα δύο τελευταία χρόνια και όχι στο θυμικό τους. Δεν μπορεί να κατηγορείται το μεγαλύτερο τμήμα του εκλογικού σώματος επειδή δεν πριμοδότησε τη φιλελεύθερη πολιτική του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και την αποτυχία τους να διαχειριστούν την κρίση που αναστάτωσε σε τόσο μεγάλο βαθμό τη ζωή των ελλήνων πολιτών. Δεν υπάρχουν φυσικές σταθερές στην πολιτική.
Όσον αφορά τη Χρυσή Αυγή θα ήθελα να τονίσω πως συνεχίζω να μην θεωρώ όλους τους ψηφοφόρους της φασίστες, αλλά ήταν έκπληξη για εμένα η διατήρηση των ποσοστών της. Ιδιαίτερα τα μεγάλα ποσοστά της στην περιφέρεια φαίνονται ακατανόητα με την πρώτη ματιά. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους δουλεύουν με αλλοδαπούς σε καθημερινή ή εποχική βάση, στηρίζουν τα εισοδήματα τους και στην εργασία αυτών των ανθρώπων και δεν έρχονται σε επαφή με τους αλλοδαπούς που στοιβάζονται στην Αθήνα ή την Πάτρα. Παρόλα αυτά η τρομολαγνεία των τελευταίων χρόνων φαίνεται να μεταλαμπάδευσε τις φοβίες των μεγάλων αστικών κέντρων στην περιφέρεια και μαζί τους την προπαγάνδα της Χρυσής Αυγής. Σίγουρα ο ελληνικός εθνικισμός όπως εκφραζόταν τις δεκαετίες πριν το ’74 και παλιότερα είχε αγκαλιαστεί από τη ΝΔ και νομιμοποιηθεί από τον ΛΑΟΣ βρήκε πρόσφορο έδαφος στη Χρυσή Αυγή και την εξέθρεψε. Πολλοί ήταν οι Έλληνες που βρήκαν κάτι κοινό με αυτόν τον επιθετικό εθνικισμό, άλλωστε πολλοί ήταν εκείνοι που ποτέ δεν αγκάλιασαν τη δημοκρατία και ποτέ δεν προσπάθησε κι αυτή να τους αγκαλιάσει. Αλλά το μεγάλο δυστύχημα είναι πως πολλοί συμπολίτες μας πλέον θεωρούν τη βία ως τη μόνη λύση για τα προβλήματα τους. Όπως έγραψε το 1943 ο αμερικάνος διπλωμάτης Μπάρτον Μπέρρυ «ο φασισμός ήταν κατά μεγάλο βαθμό μια δραστική προσπάθεια να αντιμετωπιστεί επιτυχώς η αποδιοργάνωση που μεγεθύνεται σε κάθε φάση της ανθρώπινης ζωής, όθεν από το χαρακτήρα του είναι μια υποκατάστατη θρησκεία». Πλέον για το 7% του εκλογικού σώματος η βία εναντίον των "άλλων", είτε είναι αλλοδαποί είτε Έλληνες δεν είναι μόνο νομιμοποιημένη, αλλά έχει μετεξελιχθεί σε αναγκαία, ίσως ακόμα και σε τρόπο ζωής και θρησκεία για κάποιους. Έγινε το μέσο για να τερματίσουν την «αποδιοργάνωση» της ζωής τους. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως η Χρυσή Αυγή τους υπόσχεται τάξη και ακολουθεί έναν ιδεολογικό και όχι οικονομιστικό λόγο, όπως τα υπόλοιπα κόμματα. Λόγο που είναι τόσο απλοϊκός ώστε να μπορεί να τον καταλάβει το τμήμα εκείνο της ελληνικής κοινωνίας που δεν είχε ποτέ καλές σχέσεις με τον ορθολογισμό. Βέβαια η φασιστική βία και η ακροδεξία ρητορική του Σαμαρά θα πολώσουν ακόμα περισσότερο τη χώρα η οποία ίσως αρχίσει να θυμίζει Δημοκρατία της Βαϊμάρης, αν και για να πω την αλήθεια η αντίδραση του αντιεξουαστικού χώρου στην ακροδεξία ήταν ιδιαίτερα υποτονική ή λανθασμένη τους τελευταίους μήνες. Από την άλλη τα ελληνικά ΜΜΕ προτίμησαν να «αποκλείσουν» την ακροδεξία όταν ήταν αναγκαίο να την αποκαλύψουν και να την αποδομήσουν. Βέβαια ήταν τα ίδια τα ιδιωτικά ΜΜΕ που σε μεγάλο βαθμό την εξέθρεψαν από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τα στερεότυπα τους γύρω από τους αλλοδαπούς. Ουσιαστικά είναι και δικό τους παιδί. Τέλος, προκαλεί απορία το γεγονός αν οι έλληνες δημοσιογράφοι είναι σε θέση να αποδομήσουν το φασιστικό φαινόμενο στην Ελλάδα. Όχι γιατί κάποιοι από αυτούς μπορεί να το βλέπουν με συμπάθεια ή να αναγκάζονται να μην ασχοληθούν μαζί του, αλλά αν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις για να το χειριστούν. Το ίδιο ερώτημα μπορεί να τεθεί και για τους έλληνες πολιτικούς, αριστερούς και δεξιούς, αλλά και τους διανοούμενους.
Η αυριανή μέρα προβλέπεται δύσκολη και αβέβαιη. Το ΠΑΣΟΚ συνεχίζει την τακτική των προηγούμενων εκλογών όπου επιζητούσε μαζί με τη ΝΔ την κατάργηση της αντιπολίτευσης! Η «κυβέρνηση συνευθύνης» είναι για το ΠΑΣΟΚ μια μάχη επιβίωσης από τη στιγμή που θα έριχνε τα ποσοστά των κομμάτων που αδειάζουν τις δεξαμενές των ψηφοφόρων του. Βέβαια κανένας στο ΣΥΡΙΖΑ ή τη ΔΗΜΑΡ δε θα δεχόταν να συμμετάσχει σε μία τέτοια κυβέρνηση. Άλλωστε πως θα κυβερνούσαν τέσσερα κόμματα που προκρίνουν διαφορετικά οικονομικά μοντέλα!; Αυτό είναι απλά ένα πυροτέχνημα στη μάχη των εντυπώσεων που προσπαθεί να κερδίσει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Το παιχνίδι έχει απομακρυνθεί από την πολιτική εδώ και καιρό και πλέον είναι μόνο ζήτημα επικοινωνίας. Είναι πολύ πιθανό επίσης να ξαναδούμε τεχνοκράτη πρωθυπουργό. Το ΠΑΣΟΚ ίσως παζαρέψει αρκετά τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση, ώστε να μη δώσει πλήρη ελευθερία κινήσεων στη ΝΔ. Θα προτιμήσει να την ελέγχει στενά, γιατί θα κριθεί και το δικό του μέλλον και ίσως η επιβίωση του.
Από την άλλη η ΝΔ διάλεξε να «εκστρατεύσει» προεκλογικά με το δίλημμα ευρώ ή δραχμή. Το ζήτημα είναι ότι τους τελευταίους μήνες έχει προκληθεί ένας έντονος διάλογος γύρω από την επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή ή την παραμονή της στο ευρώ. Πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι έχουν επεξεργαστεί τέτοια σενάρια και στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες. Μπορεί οι Ευρωπαίοι να φοβόντουσαν τον ΣΥΡΙΖΑ αν γινόταν κυβέρνηση λόγω του γεγονότος πως δε θα μπορούσαν να ελέγξουν τις ενέργειες του, αλλά αν όντως τους συμφέρει η επιστροφή στη δραχμή αυτό δε θα τους εμποδίσει να το ζητήσουν και από τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει. Με την επικοινωνιακή στρατηγική της η ΝΔ μπορεί να προκάλεσε ηθελημένα ή αθέλητα την απόφαση για οριστική έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, ιδιαίτερα αν η ύφεση συνεχιστεί. Επομένως το ψευδο-δίλημμα που τέθηκε μπορεί να τεθεί πραγματικά πλέον.
Αν η ΝΔ δεν καταφέρει να βελτιώσει την οικονομική κατάσταση των Ελλήνων και τους απογοητεύσει για άλλη μια φορά τότε θα είναι η σειρά του ΣΥΡΙΖΑ να κυβερνήσει. Και τότε όση κι αν είναι η προπαγάνδα εναντίον του δε θα καταφέρει να τον αποτρέψει από το να καταλάβει την πρώτη θέση. Έως τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσει το χρόνο και το χώρο σε τέτοιο βαθμό ώστε να διατηρήσει τις δυνάμεις του, να επεξεργαστεί ακόμα καλύτερα τις θέσεις του και να ωριμάσει ώστε να γίνει ένα πραγματικό κόμμα εξουσίας.
ΥΓ: Αυτές και κυρίως οι προηγούμενες εκλογές είχαν ένα παράδοξο. Ίσως για πρώτη φορά πρώην ψηφοφόροι του δικομματισμού που ανήκουν στις παραγωγικές ηλικίες όντας αναποφάσιστοι στο τι να ψηφίσουν στράφηκαν στα παιδιά τους για καθοδήγηση! Είναι βέβαιο πως η εκλογική συμπεριφορά των εκλογών του 2012 θα παραγάγει ενδιαφέρουσες πολιτικές μελέτες.
Πολύ καλή ανάλυση του αποτελέσματος. Μπράβο Χαράλαμπε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝίκος Βράντσης
Ευχαριστώ πολύ Νίκο.
ΑπάντησηΔιαγραφή