Η ηλεκτρονική καταστολή της ελεύθερης σκέψη

.....Του Ηλία Τροχίδη

   Νότια Αφρική, Γή του πυρός, Βόρειος πόλος, Ανταρκτική. Όλα τα παραπάνω δεν είναι παρά σημεία ενός χάρτη πάνω σε ένα γρήγορα αναπτυσσόμενο τεχνολογικά πλανήτη αλλά και ακόμη, μερικά από
τα γεωγραφικά όρια της ανθρώπινης κατάκτησης. Ως επί γης θεοί τα σημερινά ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, ψυχαγωγίας, και των τόσων άλλων εφαρμογών, έχουν αντικαταστήσει τον καθαρά ανθρώπινο διάλογο, την πραγματική διασκέδαση, την ανθρώπινη εκδήλωση συναισθημάτων ( ) την δια βίου μάθηση, το διάβασμα και εν τέλει την σκέψη, με κουμπιά, συνδυασμούς κουμπιών, οθόνες υπολογιστών και αυτοματοποιημένες μηχανές αναζήτησης.Οι τελευταίες με τη σειρά τους, αντί να οδηγούν με μεγαλύτερη ταχύτητα την ανθρώπινη σκέψη σε συμπεράσματα, την οδηγούν, σε κλάσματα του δευτερολέπτου, σε διαφημιστικά προϊόντα, ειδήσεις των προτύπων και της μίμησης και σε προσχεδιασμένα γεγονότα προς τέρψιν του ανθρώπινου ενστίκτου για αναζήτηση.



Πιστεύω ότι κανένας δεν μπορεί να φανταστεί τον κόσμο του σήμερα χωρίς το πολυεργαλείο που ονομάζεται υπολογιστής ή κινητό με δυνατότητα ελέγχου πλανητών και αυτό γιατί στην καλύτερη των περιπτώσεων θα χαρακτηριζόταν αναχρονιστικός και στην χειρότερη των περιπτώσεων άνεργος. Μπορεί μέσω του υπολογιστή να έχουμε ελαχιστοποιήσει τις παραπάνω αποστάσεις του πλανήτη μας αλλά δυστυχώς ελαχιστοποιήσαμε και τους νοητικούς ορίζοντες μας, ορίζοντές που διαμόρφωσαν το εγκυκλοπαιδικό μυαλό των υπολογιστών μας. Μάθαμε να λειτουργεί τόσο ‘’υπολογιστικά’’ το μυαλό μας που η ανάγνωση ενός άρθρου φαντάζει ανιαρή, το άνοιγμα ενός βιβλίου αναχρονιστικό και σε τελική ανάλυση η  λειτουργία του εγκεφάλου μας, δεύτερης σημασίας. Μήπως ο σύγχρονος ανθρώπινος εγκέφαλος λειτουργεί έτσι γιατί κάποιοι άλλοι θέλουν να λειτουργεί έτσι; Γιατί εκεί οπού υπάρχει κρίση, οικονομική, κοινωνική, ξεφυτρώνουν τόσες μα τόσες τεχνολογικά εξελιγμένες κυβερνητικές πολιτικές;

Και παίρνω για παράδειγμα την χώρα μου. Ξεκινάμε με τους φορητούς Η/Υ στα παιδιά γυμνασίου (πιο ευάλωτα από τους φοιτητές για παράδειγμα), συνεχίζω με την ραγδαία αύξηση των εταιριών παροχής ίντερνετ και τηλεφωνίας σε συνδυασμό με την ραγδαία μείωση των τιμών των διάφορων πακέτων στο όνομα μίας κοινής αγοράς. Ακόμη η δωρεάν παροχή ίντερνετ μέχρι και στα λεωφορεία και καταλήγω στο αποκορύφωμα, αυτό της κοστολόγησης των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων με ηλεκτρονικές μονάδες όπου ο φοιτητής μπορεί να ανταλλάξει με διάφορές ηλεκτρονικές συσκευές (και δεν μιλάμε για τοστιέρες).

Μήπως ο ηλεκτρονικός τρόπος είναι και ο μόνος εύκολος, ανέξοδος και εν τέλει προσοδοφόρος τρόπος χαλιναγώγησης της ανθρώπινης σκέψης; Μήπως η ένοπλη καταστολή της ελεύθερης ανθρώπινης σκέψης έχει εκσυγχρονιστεί; Μπορούμε πλέον να ανοίξουμε πιο εύκολα το facebook ή ένα βιβλίο του Βερν;