Συμπτώματα αμάθειας

...του Κωνσταντίνου Σαμαμίδα

Σε μία αίθουσα τεταρτοετών φοιτητών του τμήματος Δημόσιας Διοίκησης του Πάντειου ένας καθηγητής είχε την ατυχή όπως ο ίδιος διαπίστωσε αργότερα έμπνευση να ρωτήσει τους φοιτητές-αυριανούς επιστήμονες να του πουν τι γνωρίζουν για τη Μάχη του Μαραθώνα.

Η ερώτηση απλή ιδιαίτερα για φοιτητές πανεπιστημίου, αντίδραση όμως καμία, απέδιδαν με την σιωπή τους φόρο τιμής στους νικητές τη μάχης; Δυστυχώς όχι, η άγνοιά τους για το ιστορικό αυτό γεγονός τους εμπόδιζε να απαντήσουν.

Τα προσχήματα (ίσως και την ψυχική υγεία του καθηγητή) έσωσε λίγες στιγμές αργότερα μία κοπέλα η οποία τελικά έδωσε στον καθηγητή την πολυπόθητη απάντηση. Έπειτα, ο καθηγητής ρώτησε την κοπέλα αυτή την καταγωγή της, ελπίζοντας να μην του απαντήσει πως είναι από τον Μαραθώνα, η κοπέλα δεν ήταν από το Μαραθώνα, ούτε από οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ελλάδας αλλά από την Αλβανία. Δεν ήταν δηλαδή ''καθαρόαιμος'' απόγονος του Μιλτιάδη ή των 10 χιλιάδων Αθηναίων και Πλαταιών που το 490π.Χ κατατρόπωσαν στον Μαραθώνα τις υπεράριθμες δυνάμεις των Περσών εισβολέων, οι ''καθαρόαιμοι'' απόγονοι της αμάθειας και του φραπέ όμως το αγνοούσαν αυτό. Βέβαια οι ίδιοι όπως και πολλοί άλλοι δηλώνουν ιδιαίτερα περήφανοι ως απόγονοι των ανθρώπων αυτών και λόγο αυτού σίγουροι πως με τέτοια ιστορική παρακαταθήκη και καταγωγή θα ξεπεράσουμε και αυτή τη δύσκολη εποχή γιατί απλώς είμαστε απόγονοι των προγόνων μας! Τώρα αν δεν ξέρουμε και τίποτα γι' αυτούς δεν βαριέσαι;

Θα ήθελα κι εγώ να κάνω την ερώτηση αυτή σε ένα νεανικό ακροατήριο ή ακόμα καλύτερα σε ένα ακροατήριο ανθρώπων που μέσα από κάποιο blog (από το οποίο ΄΄μαθαίνουν΄΄ και ιστορία) ή το facebook συνηθίζουν να εκφέρουν γνώμη για κάθε είδους θέμα και μάλιστα να τη θεωρούν και την απόλυτα σωστή. Βέβαια το αποκορύφωμα είναι αυτοί που με κάθε αφορμή επικαλούνται ένδοξους προγόνους, μάχες και γενικά απόψεις του στυλ επανάσταση και άμα ήταν ο Λεωνίδας και ο Κολοκοτρώνης εδώ κτλ κτλ.

Πρώτον, αυτοί οι αυτόκλητοι ιστορικοί πότε και που έμαθαν ιστορία; Στο καφενείο; Στο μπαρ; Στο γήπεδο; Σε κάποιο από αυτά τα καινούργια φροντιστήρια ιστορίας; Γιατί στο σχολείο όπως αποδεικνύεται ιστορία δεν έμαθαν, αν θυμάμαι καλά στο μάθημα της ιστορίας αρκετοί κοιμόταν ή απλά δεν πατούσαν. Δεύτερον, είμαστε ένας λαός που όπως αποδεικνύεται και από το γεγονός αυτό είμαστε ως επί το πλείστον αμόρφωτοι, υπάρχει όμως και χειρότερο. Τρίτον, το επικίνδυνο είναι ότι οι αμαθείς ή οι ημιμαθείς (ακόμα χειρότερο) θεωρούν πως η άποψη τους είναι σωστή και βεβαίως πρέπει να γίνει κυβερνητική πολιτική σε όλα τα θέματα (εξωτερικής, εσωτερικής, οικονομικής πολιτικής) παράδειγμα το Κυπριακό ιδιαίτερα στις δεκαετίες 1950, 1960. Αν δεν γίνει αυτό οι πολιτικοί είναι τουλάχιστον προδότες και πιόνια εξωτερικών κέντρων λήψης αποφάσεων.

Ένα ακόμα τέτοιο σύμπτωμα αμάθειας είχαμε και με τον ποδοσφαιριστή της ΑΕΚ ο οποίος πανηγύρισε με τον τρόπο που όλοι είδαμε. Αν ήξερε τι σημαίνει ο χαιρετισμός αυτός η ντροπή είναι δική του. Αν όμως δεν ήξερε, είναι πρώτα ντροπή της κοινωνίας και μετά δική του. Και το λέω αυτό γιατί δεν είναι δυνατόν να είναι κάποιος 20 ετών, να έχει τελειώσει το σχολειό και να μην ξέρει τι σημαίνει αυτό και μάλιστα να υποστηρίζει πως το είδε στο ίντερνετ και νόμιζε πως είναι στη μόδα και ξεσηκώνει τον κόσμο. Είναι δυνατόν κάποιος να έχει περάσει όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού μας συστήματος και να μην έχει ακούσει κάτι για Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και Ναζισμό;

Δε θέλω να αναλύσω τι συμβαίνει όταν ένας λαός ξεχνάει την ιστορία του ή ακόμα χειρότερα δεν την ξέρει σωστά. Τη συζήτηση την έχουμε κάνει και ακούσει σχεδόν όλοι. Άλλωστε αυτό είναι και μία αιτία για τη σημερινή κατάσταση. Πάντως θα είχε ενδιαφέρον αν την 25η Μαρτίου βγαίναμε στο δρόμο και ρωτούσαμε νέους ανθρώπους τι γνωρίζουν για την σημερινή ημέρα, φοβάμαι πως θα μαζεύαμε αρκετά μαργαριτάρια. 

Θα κλείσω το άρθρο μου με μία ρήση του Winston Churchill που νομίζω ταιριάζει στα παραπάνω, είχε πει λοιπόν <<Αλίμονο μας αν οι Έλληνες αποκτήσουν μόρφωση και ενότητα>>.