Σκέψεις περί της δια βίου Πολυπολιτισμικότητας

...του Παναγιώτη Δημητριάδη

Είναι μέγιστη ανάγκη, για να καταλάβει κάποιος την σημερινή πολιτική, να στρέψει το βλέμμα του στην πολυπολιτισμικότητα. Οι κρατικές δομές έχουν αλλάξει, περνώντας από το εθνικό κράτος στο διεθνικό ή υπερεθνικό.

Το νέο κράτος κάνει λόγο για άνθρωπο ή πολιτική και όχι έναν εθνικό χαρακτηρισμό Έλληνας για παράδειγμα. Θα έλεγε κανείς, ότι κάτι τέτοιο, βασίζεται στην αλλαγή της δεξιάς περισσότερο καθώς εξυπηρετεί έτσι καλύτερα τα άτομα τα οποία αντιπροσωπεύει. Η αριστερά από την άλλη ανέκαθεν είχε μια τέτοια ροπή, μιλώντας για αυτοδιάθεση των λαών να παραχωρούν κυριαρχία στα πλαίσια μιας ειρηνικής συνύπαρξης. 

Όμως το αν κάποιο κράτος αποτελεί ένα πλέγμα της πολυπολιτισμικότητας έχει να κάνει με τον λαό περισσότερο παρά με τα κόμματα. Σε έναν τέτοιο βαθμό δεν μπορούν να επηρεάσουν τα κόμματα και αυτό φαίνεται όταν, για παράδειγμα, στην αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια εργάζονταν αλλοδαποί εργάτες. Εδώ συντελείται και η αλλαγή στις σχέσεις εκμετάλλευσης, αφού νωρίτερα υπήρχαν οι οικογενειακές σχέσεις που ήταν αλληλένδετες με τις εργασιακές για το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας.

 

Έτσι εξ αρχής αντιλαμβανόμαστε ότι η πολυπολιτισμικότητα δεν είναι κάτι που φαίνεται στα φαγητά, στη μουσική και στο ντύσιμο, θα έλεγα μάλλον ότι επηρεάζονται από το ίδιο το άτομο και τις πραγματικές συνθήκες της ύπαρξής του. Ας ξεκινήσω από την Ελλάδα και τους ''ελληνικούς πληθυσμούς''. 

Οι Θρακιώτες διαφέρουν από τους Κρητικούς στο θέμα ντυσίματος. Οι πρώτοι φορούσαν χοντρά και μάλλινα ρούχα ενώ οι Κρητικοί ελαφριά και ευάερα. Στα φαγητά των Θρακιωτών κυριαρχεί το κρέας με λαχανικά ή ζυμαρικά, ενώ στη Κρήτη η διατροφή είχε και θαλασσινά εκτός από κρέας, πολλά χόρτα και ό,τι μπορεί να περιέχει μια μεσογειακή διατροφή. Και οι διατροφικές συνήθειες και οι ενδυματολογικές, έχουν να κάνουν με τις περιοχές τις οποίες κατοικούσαν. Είναι ξεκάθαρο ότι οι άνθρωποι δεν είχαν πολλές επιλογές του τόπου διαμονής και ήταν και είναι και σήμερα ένας σημαντικός παράγοντας για την διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός ατόμου. Ακόμα και πολιτικά αυτό έχει αποδειχθεί από τους Lipset και Rokkan που έλεγαν ότι η ψήφος επηρεάζεται την ποιότητα του εδάφους και τι ευκαιρίες δίνει για επεξεργασία. Όλα αυτά είχαν να κάνουν με την φυσική επιλογή και όχι επειδή ήθελαν να είναι διαφορετικοί. 

 

Οι διαφορετικότητες παράγονται στο εμπόριο αλλά και γενικότερα στις συνθήκες ανταγωνισμού όπου οι ανάγκες επιβίωσης σε υποχρεώνουν να δείχνεις ότι είσαι καλύτερος για να κερδίσεις σεβασμό και χρήματα. Η διαφορετικότητα στον Ελλαδικό χώρο ξεκινάει δηλαδή λόγω της ανάγκης για επιβίωση και των ψυχολογικών εκφάνσεων που αυτή αναβλύζει. Για να γίνει σαφής η ψυχολογική έκφανση δίνω ως παράδειγμα τους πρόσφυγες οι οποίοι έζησαν μια βαρβαρότητα πρωτόγνωρη για τα παγκόσμια δεδομένα και για τα πρώτα χρόνια ειδικά αλλά και μέχρι σήμερα δεν αφήνει περιθώρια εμπιστοσύνης στους ξένους ανθρώπους. Μα ακόμα και τον θάνατο ή την γέννηση ο κάθε λαός τα αντιμετωπίζει αλλιώς, άλλοι χόρευαν στο θάνατο κι άλλοι νήστευαν 40 μέρες. Η διαφορετικότητα εννοώ δεν αφορά μόνο το αν είσαι λευκός ή μαύρος Έλληνας ή Πακιστανός, αλλά παίρνει κι άλλες μορφές που επειδή δεν μπορεί η εκάστοτε τάξη να την καθυποτάξει την ωθεί στα άκρα για να την κάνει ένα.

Η διαφορετικότητα στο σύνολο των ατόμων επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, αυτό όμως δεν μπορεί να γίνεται αιτία για τον διαχωρισμό σε θέματα που αφορούν την ολότητα, που είτε είναι θετικά είτε είναι αρνητικά για όλους. Οι άνθρωποι ζουν με άλλους ανθρώπους και αλληλοασκούνται πιέσεις μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Οι πιέσεις αυτές αφορούν πρώτα και κύρια τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα των ατόμων αυτών. Παίρνοντας λοιπόν ως δεδομένο την διαφορετικότητα των ανθρώπων και όχι σαν κάτι ανήκουστο ή παράτυπο κατασκεύασμα ενός μεσαιωνικού κατάλοιπου είναι ανούσιο να εθελοτυφλούμε στη διαφορετικότητα αλλά και να την επεκτείνουμε. Εφόσον αντιλαμβανόμαστε τις διαφορές, γνωρίζοντας ταυτόχρονα ότι όλοι είναι άνθρωποι θα πρέπει να υπάρχει ίση αντιμετώπιση, αυτό όμως δεν έχει να κάνει με την εξαναγκαστική αντιμετώπιση για μικροπολιτικές μπροσούρες από αριστερόβουλους μικροεπαναστάτες που θέλουν να εξαγνίσουν τις φιλοεξουσιαστικές τους πεποιθήσεις.

Η πολυπολιτισμικότητα είναι φαινόμενο που έχει γίνει ανάγκη, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αφεθεί αλλά να προστατευθεί. Τις περισσότερες φορές είναι δύσκολο, γιατί δεν αφορά μερικές κοινωνίες ή μερικά έθνη, αλλά ολόκληρη την διεθνή κοινότητα. Δεν πρέπει ο εκάστοτε πολιτισμός να πολτοποιηθεί στο βωμό των δικαιωμάτων της ισότητας που έτσι κι αλλιώς είναι αυτονόητη, που διόλου αυτονόητη δε μοιάζει για το ποίος πολιτισμός απειλείται και από ποίον. Στην σύγχρονη Ελλάδα για παράδειγμα την κουλτούρα μας την έχει αντικαταστήσει η διεθνής μόδα και το εναλλακτικό που πάλι κρύβει πίσω του έναν πιθηκισμό. 

Κλείνοντας ήθελα να επικεντρωθώ στο αστείο που συμβαίνει με τα σύγχρονα κόμματα καθώς πάνω σ΄ αυτό το θέμα η δεξιά κυνηγάει πλέον το πολυεθνικό ενώ η αριστερά το εθνικό και το λαϊκό. Οι ρόλοι αντιστράφηκαν όμως το ζήτημα της πολυπολιτισμικότητας μένει σαν αντίθεση. Όλοι οι άνθρωποι είναι βιολογικά ίσοι όμως οι υπάρχουσες κοινωνικές δομές και η ιστορική εξέλιξη δεν μας δείχνει το ίδιο. Η ιστορία είναι το χρώμα, η κοινωνία το θέμα και ο κόσμος είναι ο πίνακας.