Ο Βαγγέλης Καρατζάς είναι γενιά, φίλος, συνεξάρχειος, συνεργάτης σε πάμπολλα περιοδικοεφημεριδικά πρότζεκτ. Και σύντροφος στον Γαστρονόμο (ο αρτ νταϊρέκτορ είναι), από γενέσεως. Το διευκρινίζω. Αλλά η πολύχρονη σχέση μας δεν θολώνει την κρίση μου: είναι ο πιο πρωτότυπος food narrator (τροφοπαραμυθάς;) στην ελληνική γλώσσα σήμερα. (Καλά, δεν μπορώ να φανταστώ τι φήμη θα έδρεπε, αν δημοσίευε στα αγγλικά.)
Το «Γκαζάκι» είναι η ειλικρινής και τεκμηριωμένη αυτοβιογραφία του μεταπολεμικού Ελληνα, του γεννηθέντος προς τα τέλη της φτώχειας και της ξελιγωμάρας, προς τα τέλη της δεκαετίας ‘50, λίγο μετά το Σχέδιο Μάρσαλ. Ο Βαγγέλης Καρατζάς ανοίγει τον βίο του και την αφήγησή του στα χρόνια της ανάπτυξης και της αισιοδοξίας, πάει να ψωνίσει κοκκινέλι και ψωμί ακούγοντας από κάθε ανοιχτό παράθυρο το ραδιοφωνικό «Σπίτι των ανέμων». Κι ύστερα μετάβαση από το ψυγείο πάγου στο ηλεκτρικό, κι από την γκαζιέρα στη μαγειρική των κιλοβάτ, στα τάπερ, στην ευμάρεια και στη σπατάλη. Σε θεϊκές αμμουδιές κυκλάδων νήσων και στην αναδυόμενη μητρόπολη, προσαρμοζόμενος στο σχήμα της ζωής, καθώς τα παντελόνια στενεύουν και τα μαλλιά γκριζάρουν. Από όλα όσα πέρασαν κρατάει ένα γκαζάκι για να τα αφηγηθεί.
Ο παραμυθάς μας ανασυστήνει μισό αιώνα νεοελληνικού βίου μαγειρεύοντας νομαδικά και μίνιμαλ, με αίσθηση των υλικών, του χρόνου, της περίστασης, με έγνοια για το μοίρασμα. Ταυτοχρόνως, και εντελώς αβίαστα, υπό τύπον μιας ελαφράς εισαγωγής στη «συνταγή», συνδέει καθετί με τη vita activa, με την πραγματική ζωή των συμβάντων και της ύλης, αλλά και με τα αισθήματα και με τη μνήμη που απαρτίζουν τον βίο, ανακατεύοντας απαλά στο κατσαρολάκι του το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον, γονείς με παιδιά, καλοκαίρια με χειμώνες, παλιούς φίλους με νέους, τις παιδικές γλύκες με τα άγχη του μεσήλικος. Ζωγραφίζει με λόγια, μαγειρεύει με εικόνες, ζωγραφίζει με μυρωδιές και γεύσεις. Και στο τέλος μοιράζεται τα πάντα, απλόχερα, σαν να σκορπάει αεράκι.
Σαν αεράκι η ζωή, έτσι συμπυκνώνει μια εικοσαετία ο Βαγγέλης λίγο πριν ανάψει το γκαζάκι: «Χασμουριέμαι και η κόρη μου είναι κιόλας φοιτήτρια». Κι ύστερα βάζει ένα κριθαράκι με κοτόπουλο και μελιτζάνες για δύο· τα παιδιά φεύγουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου